Za nami już V edycja realizowanego wspólnie z Saur Neptun Gdańsk projektu „Otwarta Oczyszczalnia”, w ramach którego obiekt techniczny, na co dzień niedostępny dla osób postronnych, jest udostępniany zwiedzającym. Edycja bardzo udana, w której padły frekwencyjne rekordy!
Podczas 2 wycieczkowych sobót – 24 sierpnia i 14 września – w 8 grupach odwiedziły nas łącznie 194 osoby zainteresowane dalszymi losami zużytej wody. Goście przeszli trasą pokrywającą się mniej więcej z drogą, jaką przebywają ścieki w procesie oczyszczania. Zapoznali się także z instalacjami, dzięki którym możliwe jest zagospodarowanie biogazu oraz osadów ściekowych (produktów ubocznych procesu oczyszczania).
Oczyszczalnia Ścieków Gdańsk Wschód zajmuje 74 ha i obsługuje 750 tys. mieszkańców (co odpowiada 95 tys. m3 ścieków na dobę). Przyjmuje głównie ścieki komunalne z terenów aglomeracji miejskich Gdańska i Sopotu, a także z sąsiednich gmin: Pruszcza Gdańskiego, Żukowa i Kolbud. Oddana do użytku w 1976 r. początkowo jako oczyszczalnia wyłącznie mechaniczna, w kolejnych latach była kilkakrotnie modernizowana w celu poprawy skuteczności procesu (który został wzbogacony m.in. o kolejne stopnie oczyszczania: biologiczny i chemiczny).
Zwiedzanie rozpoczynało się w budynku administracyjnym, skąd wiodło przez halę krat, piaskowniki napowietrzane, osadniki wstępne, reaktory biologiczne, osadniki wtórne, stację mechanicznego odwadniania osadu (wirówki) oraz Instalację Termicznego Przekształcania Osadów (ITPO). Sporo kroków, schodów, pytań i ciekawostek 🙂
Przypominamy najważniejsze stacje:
KRATY
Podłużne pręty, ustawione równolegle do siebie, działają jak sito. Umożliwiają zatrzymanie zanieczyszczeń stałych powyżej 6 mm (nazywanych „skratkami”).
PIASKOWNIKI NAPOWIETRZANE
Ich zadaniem jest usuwanie ze ścieków tłuszczu oraz zanieczyszczeń mineralnych (głównie piasku).
OSADNIKI WSTĘPNE
Ścieki dopływają do ich centrum, skąd rozchodzą się promieniście od środka ku obwodowi. Cząstki cięższe od wody opadają na dno osadnika, lżejsze – gromadzą się na powierzchni. Wytrącone elementy usuwane są z osadnika za pomocą zgarniaczy mechanicznych. Te usunięte z powierzchni stanowią tzw. „osad wstępny”.
BIOREAKTORY
To najważniejszy etap procesu.
W 6 zbiornikach tworzone są warunki (tlenowe bądź beztlenowe) korzystne dla rozwoju grup mikroorganizmów, odżywiających się zanieczyszczeniami obecnymi w ściekach. Rozkładają obecne w ściekach związki organiczne i prowadzą do zminimalizowania ładunku tzw. biogenów (związków azotu i fosforu). Zawartość zbiorników to tzw. „osad czynny”.
OSADNIKI WTÓRNE
Ich zadaniem jest usunięcie z oczyszczonych ścieków zawiesiny utworzonej przez mikroorganizmy, które były aktywne w bioreaktorach, a tym samym – związanych przez nie zanieczyszczeń. Działają w sposób analogiczny do osadników wstępnych.
Osad wstępny, osad nadmierny (= część osadów z osadników wtórnych) oraz tłuszcz z piaskownika tworzą tzw. osady ściekowe, zagospodarowywane w ramach tzw. linii osadowej.
W tzw. Zamkniętych Komorach Fermentacyjnych utrzymywane są warunki sprzyjające namnażaniu bakterii przekształcających pozostałe w osadach ściekowych związki organiczne w metan, dwutlenek węgla i wodę. Powstaje tzw. biogaz – jest on pozyskiwany i wykorzystywany w elektrowni biogazowej do wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej.
WIRÓWKI
Przefermentowany osad poddawany jest procesowi odwadniania (za pomocą siły odśrodkowej – analogicznie, jak w pralce). Odwirowany, przekazywany jest do IPTO.
ITPO
Instalacja Termicznego Przetwarzania Osadów ściekowych (ITPO), wybudowana w ramach II etapu Gdańskiego projektu wodno-ściekowego i oddana do użytku w 2015 r., umożliwia unieszkodliwienie całości osadów powstających w oczyszczalni. Ich spalanie w 860 st. C pozwala na redukcję masy odpadów do zagospodarowania o 80%.
To skuteczny, efektywny i zgodny z wymogami ochrony środowiska sposób zagospodarowania osadów ściekowych.
Praca ITPO oraz jakość odprowadzanych spalin jest stale monitorowana. Aby proces spalania mógł być prowadzony i przebiegać bez zagrożenia dla środowiska, jednocześnie musi być spełnionych aż 18 warunków koniecznych.
Dzięki opracowanej i opatentowanej przez GZNF Fosfory Sp. z o.o. metodologii możliwy jest odzysk fosforu z popiołów pozostałych po procesie spalania, co pozwala na zmniejszenie zużycia naturalnej rudy fosforytowej o 0,6-0,8 tony na każdą tonę przekazanego popiołu. W ten sposób ITPO stała się instalacją bezodpadową.
Dziękujemy za ogromne zainteresowanie i liczne odwiedziny! Mamy nadzieję, że wycieczka spełniła oczekiwania wszystkich gości i już nie możemy się doczekać kolejnej edycji 🙂