7 sierpnia obchodzimy Światowy Dzień Piwa i Piwowara. Dzisiejszy tekst poświęcamy więc temu znanemu i lubianemu od lat złotemu trunkowi. Tym bardziej, że przecież nie istniałby bez wody, a najbardziej znanym gdańskim browarnikiem był sam Jan Heweliusz.
Walka z prohibicją w USA – chcemy piwa!
źródło: usnews.com
Piwo. Samo pojęcie wywodzi się z prasłowiańskiego pivo, które oznaczało napitek. To najczęściej spożywany alkohol na świecie (przodują Czechy, gdzie średnio wypija się ponad 130 litrów „na głowę” rocznie). Prym wiedzie jednak nie tylko w tej kategorii.Jest również trzecim najpopularniejszym napojem w ogóle (wyprzeda go – a jakże – woda oraz herbata). To także trunek bardzo stary. Podobno pierwsze wzmianki na jego temat pojawiły się już w Mezopotamii i Starożytnym Egipcie. Wtedy warzono je w ziemi – w dołach wypełnionych gliną, do których wrzucano rozgrzane w ogniu kamienie (Mezopotamia) lub odlewane z brązu kule (Egipt). Pierwszy dowód na warzenie piwa znajduje się obecnie w paryskim Luwrze. To datowane na 4 000 lat p.n.e. sumeryjskie gliniane tabliczki, na których widnieją postacie przygotowujące piwo z orkiszu. Co ciekawe, dopiero Babilończycy wprowadzili do trunku chmiel. Egipcjanie zaś jako pierwsi zaczęli gotować brzeczkę w miedzianych kotłach (obecnie kotły warzelne wykonuje się najczęściej ze stali nierdzewnej).
Tabliczka z pismem klinowym datowana na 3100–3000 p.n.e. przedstawiająca przyznawanie racji piwnych. Znak piwa to trójkąt skierowany do dołu
źródło: wikipedia.org
Polska tradycja warzenia piwa sięga czasów bardzo dawnych. Już Jan Długosz w swoich kronikach pisał, że w początkach państwowości polskiej, gdy na naszych ziemiach osiedlał się Lech (protoplasta Polaków): „Wina i oliwy kraj ten dla ostrego północnego zimna nie ma;zamiast wina używa piwa, które robią z żyta, pszenicy i jęczmienia albo orkiszu”.
Piwo często było warzone przez mnichów – stanowiło dla nich podstawowy napój
źródło: ocen-piwo.pl
Kolebką piwnej tradycji był również Gdańsk, ze swoim naczelnym browarnikiem – Janem Heweliuszem. Można powiedzieć, że warzenie piwa było u astronoma rodzinne – zajmował się tym już jego pradziadek, dziadek i ojciec. Browar mieścił się przy ul. Korzennej. W 1635 r. ożenił się z Katarzyną Rebeschke – córką i dziedziczką innego gdańskiego piwowara. Dzięki temu został zarządcą browaru, który jego żona otrzymała w spadku i został przyjęty do gdańskiego cechu browarników, co pozwoliło mi warzyć i sprzedawać piwo samodzielnie. Gdy w 1648 r. zmarł ojciec JH, ten otrzymał rodzinny browar w spadku. W 1677 r. wydał dekret regulujący działalność Gdańskiego Cechu Browarników, a król nadał astronomowi i jego żonie przywilej swobodnej sprzedaży piwa nie tylko w obrębie miasta, ale również i poza nim.
Charakterystycznym specjałem browaru Heweliusza było piwo jopejskie.Gęste i pożywne – można je porównać do dzisiejszego portera. Wielu z nas kojarzy z kolei zapewne piwo Hevelius – po raz pierwszy uwarzone w 1985 r., było oddaniem hołdu działalności gdańskiego piwowara.
Etykieta piwa Heweliusz
źródło: trojmiasto.pl
W 2011 r. na rynek trafiło piwo Johannes, z wizerunkiem JH na etykiecie. Powstało jako wspólna inicjatywa browaru Amber z podgańskiego Bielkówka i Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
źródło: trojmiasto.pl
Piwo nie powstałoby bez wody – to jego podstawowy składnik. Dlatego ogromne znaczenie ma jej jakość, smak i właściwości. Dobra woda to dobre piwo. Dlatego też miasta mające dostęp do dobrych źródeł wody, mogły poszczycić się produkcją dobrej jakości trunku.To nie wszystko – woda w procesie warzenia piwa służyła również jako źródło energii. Poruszała młyny, w których śrutowano słód, będący ważnym składnikiem produkcji tego trunku. Dobra jakość wody była dla piwowarów koniecznością. Dlatego też często byli oni inicjatorami powstawania wodociągów. Tym bardziej, że zapotrzebowanie na piwo było spore. Nie tylko je pito, ale również przyrządzano z niego zupy, zwane polewkami.
Obecnie w Polsce prężnie rozwija się piwowarstwo rzemieślnicze i domowe, a coraz więcej osób ceni oryginalny smak i różnorodne gatunki tego napoju.W styczniu 2010 r. powstało nawet Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych.
Woda bez piwa może być dobra, ale piwo bez dobrej wody – już nie;)
źródło: pinterest.com
Święto Piwa obchodzone jest od 2007 r. Różne źródła podają różne informacje – najprawdopodobniej to inicjatywa kanadyjska lub amerykańska. Można spotkać także różnorodną datę – 5.08, 7.08, a nawet 25.05. Nie przejmujemy się jednak brakiem spójności – wszak Dzień Piwa można z pewnością świętować wielokrotnie w ciągu roku🙂
źródło: realclear.com
Wsparcie merytoryczne: wikipedia.org, kalbi.pl, open-bar.pl, slideplayer.pl (prezentacja Daniela Bajraka), trojmiasto.pl
