Są z nami nie od dziś. Czy wiecie, że pierwsze fontanny pojawiły się na świecie już w III tysiącleciu przed naszą erą? Na przestrzeni wieków zmieniał się nie tylko ich wygląd, ale również przeznaczenie. Zapraszamy Was w krótką i ciekawą fontannową podróż w czasie🙂
Historia fontann sięga aż trzech tysięcy lat przed naszą erą! Pierwsze z nich powstawały w Mezopotamii, ówczesnej kolebce cywilizacji. Wtedy ich przeznaczenie było przede wszystkim praktyczne – były po prostu miejscami, z których można było pozyskać wodę.
Jak pokazują malowidła w grobowcach, w Starożytnym Egipcie fontanny były nieodłącznym elementem parków i ogrodów bogatych obywateli. W Starożytnej Grecji liczył się już także wygląd, a kamienne i marmurowe fontanny były swego rodzaju dziełami sztuki. Wtedy pojawiły się też konstrukcje bardziej wyrafinowane np. z efektami dźwiękowymi (woda wprawiała w ruch organy). Na uwagę zasługuje fontanna stworzona w 62 r. przez Herona – wytryskująca w górę wodą zasilaną specjalną pompą wprawianą w ruch przez niewolnika. W Starożytnym Rzymie fontanny były elementem wystroju miast, ale także domów bogaczy, którzy montowali je np. na wewnętrznych dziedzińcach swoich rezydencji. Jak podaje strona sferal.pl, w 98 r. w Rzymie znajdowało się 39 fontann, które czerpały wodę z akweduktów.
Rzymska fontanna Di Trevi
źródło: sierobi.pl
W czasach średniowiecza fontanny zyskały wymiar symboliczny. W naturalny sposób wiązano je z czystością, dlatego służyły też do obmywania podczas obrzędów religijnych. Kojarzone były z rajem. Wierzono, że w fontannach mieszkają nimfy czy bogowie. W związku z tym często właśnie tam składano im ofiary – stąd bierze się obecna również dziś tradycja wrzucania monety do fontanny w miejscu, do którego chcemy wrócić 🙂
Średniowieczna Fontanna Madonna Verona
źródło: wlochy.praktycznyprzewodnik.eu
O ile podczas renesansu projektanci fontann inspirowali się jeszcze antykiem, to już obiekty barokowe zdecydowanie wyróżniały się charakterystycznymi dla epoki bogatymi zdobieniami. Ważniejsza od samej wody stała się tu forma – woda służyła jedynie do jej eksponowania. W ten sposób praktyczna funkcja fontann zaczęła odchodzić do lamusa.
Barokowa Fontanna Trytona w Rzymie
źródło: pl.wikipedia.org
XIX wieku obiekty te zaczęły pełnić również funkcje pomników. Gdy w XX wieku całkowicie zanikła tradycja fontann jako źródła wody pitnej – zaczęto budować je z różnorodnych materiałów, a także dopełniać nowoczesnymi rozwiązaniami: oświetlać, nagłaśniać, sterować komputerowo itd.
Multimedialna fontanna w Parku Szczytnickim we Wrocławiu
źródło: forum.investmap.pl
W Polsce pierwsze fontanny były napędzane grawitacyjnie, jak np. fontanna w Pińczowie (1593 r.). Wodę doprowadzono do niej kamiennym rurociągiem z położonej powyżej sadzawki.
Fontanna w Pińczowie
źródło: www.panoramio.com
Obecnie zauważa się coraz więcej nowoczesnych rozwiązań, które pomagają tworzyć fontanny niezwykle innowacyjne. Możemy spotkać fontanny zmieniające swój wygląd w czasie (różnorodne sekwencje strumienia wody, barwne i urozmaicone oświetlenie). Są to obiekty coraz bardziej dynamiczne – do tego stopnia, że strumienie wody mogą poruszać się w określonych układach nawet w rytm muzyki. Kolejne lata z pewnością przyniosą jeszcze bardziej interesujące rozwiązania i coraz więcej możliwości, dzięki którym fontanny będą niezmiennie zachwycać – tak jak ta na Placu im. Jana Heweliusza w Gdańsku, z której jesteśmy niezwykle dumni:)
Warto inwestować w fontanny. Dzięki nim miasta stają się piękniejsze. Co więcej, w dzisiejszych czasach te obiekty pełnią również rolę integrującą społeczeństwo, stając się miejscami spotkań. Przyciągają uwagę i umilają czas. Są również dobrymi lokalizacjami do organizacji wydarzeń w przestrzeni miejskiej – koncertów, eventów czy pikników. Pozwalają zrelaksować się i wypocząć, tworząc swoiste centrum towarzyskie miast. Pamiętajmy o fontannach!:)
