Gdańskie Wodociągi były inwestycjami absolutnie pionierskimi – nowatorskimi w skali całej Europy. Co ważne, część obiektów zachowała się do tej pory. To świadectwo rozwoju technologicznego, a także rozwoju Gdańska. Dlatego warto je pielęgnować i kultywować ich historię. Właśnie temu służy projekt „Gdański Szlak Wodociągowy”.
Zabytkowe zasuwy żeliwne DN300 ze zbiornika Cyganka (1931 r.)
O tym, że gdański system wodociągowy był – jak na swoje czasy – bardzo zaawansowany technicznie, pisaliśmy jakiś czas temu na blogu (http://blizejzrodel.pl/post/82290113411/wodociagi-gdanskie-wczoraj-i-dzis).
Celem projektu „Gdański Szlak Wodociągowy” jest otwarcie ścieżki turystycznej, która umożliwi bliższe poznanie zachowanych obiektów oraz ich historii. Przyczynią się do tego na przykład ekspozycje tematyczne i atrakcje w zabytkowych (odpowiednio konserwowanych dla zachowania jak najlepszego stanu przez lata) obiektach wodociągowych, które będą w przyszłości udostępniane grupom zorganizowanym.
Oryginalne zabytkowe wyposażenie przepompowni Jelitkowo
W pierwszej kolejności w zakres projektu wejdą 3 obiekty:
• zbiornik wody Stary Sobieski
• zbiornik wody Stara Orunia
• przepompownia ścieków Jelitkowo
Ponadto w ramach projektu udostępniony będzie taras widokowy na wieży ciśnień w Sobieszewie. Znajdzie się tam również ekspozycja, pozwalająca poznać historię i osobliwości przyrodnicze tego ciekawego rejonu Gdańska (szczegóły: http://blizejzrodel.pl/post/110164999584/wiezowy-zbiornik-wody-na-wyspie-sobieszewskiej).
Drewniana rura z wykopalisk prowadzonych na terenie budowy Teatru Szekspirowskiego
Reorganizacje gdańskich wodociągów po II Wojnie Światowej spowodowały ogromne spustoszenie w zasobach archiwalnych i rozproszenie ich pozostałości. Dlatego zespół pracujący przy projekcie sukcesywnie gromadzi eksponaty, spośród których najciekawsze to elementy dawnej gdańskiej infrastruktury – rurociągi drewniane, studnie, latryny, datowane na XVII wiek oraz liczne elementy z epoki “przemysłowej”, poczynając od przełomu XIX i XX wieku. Udało się zgromadzić bardzo dużą ilość historycznej dokumentacji, która jest na bieżąco katalogowana i digitalizowana. Aktualne zasoby to ponad 800 archiwalnych planów i rysunków zdigitalizowanych w wysokiej rozdzielczości oraz ponad 2000 reprodukcji innych dokumentów.
Fragment oryginalnej dokumentacji zbiornika Stara Dolina (1911 r.)
Wykopaliska przy ul. Długie Ogrody, widoczne latryny przy fundamentach kamienic
Wykopaliska przy ul. Długie Ogrody, rurociąg drewniany ze złączką ołowianą
Oryginalne, zabytkowe wyposażenie przepompowni ścieków Jelitkowo
